Als jij … dan ik …

Rudy Van Moere schrijft een diepgaande analyse van de tekst.  Ter introductie volgt hieronder een inleiding.

Rudy Van Moere is emeritus hoogleraar van de Faculteit voor Protestantse Godgeleerdheid in Brussel en emeritus predikant van de Adventkerken in Nederland en België-Luxemburg.

Zie ook Bijbellezen met Rudy Van Moere

Inleiding

Om dit tekstgedeelte op zijn waarde te beoordelen, is het nuttig om vooraf een tekstuitleg over 1 Koningen 3:1-15 te raadplegen (Tekstuitleg joods-christelijke dialoog 1 Koningen 03: 1-15 door Rudy Van Moere ‘Een onverwachte kijk op de ‘wijze’ koning Salomo’). Dit is belangrijk omdat de droom in 9:1-9 sterk verbonden is met Salomo’s eerste droom in 3:1-15. Als de tekstuitleg over die eerste tekst iets heeft duidelijk gemaakt, dan is het wel dat het contraproductief werkt als men hem los van eerdere teksten leest. De inhoud van 1 Koningen 1:1-8:68 en de boekrollen Genesis tot en met Samuël dienen bij de duiding betrokken te worden. Verzuimt men dat, dan leidt dit vaak tot een ondermaats en zelfs soms tot een tegendraads lezen en … uitleggen.

1. Twee dromen

Binnen Salomo’s regeringsperiode hebben de twee teksten 3:1-15 en 9:1-9 gemeen dat zij het elk over een droom hebben. De verteller heeft het er over dat JHWH aan Salomo is verschenen (ni.pf.3 ms.). Dat gebeurde eerst te Gibeon in de nacht (3:5a) en de tweede keer op dezelfde manier, maar dan in Jeruzalem (in 9:1-2). Beide verhalen hebben een niet niet op te merken gedeelde thematiek. Enerzijds is dit te wijten aan de o.a. opvallende beeldspraak van het gaan tegenover JHWH van de spelers. Deze gaat gepaard met woordclusters van o.a. hart; voorschriften; in acht nemen; gebieden; dienen / dienaar, …). Salomo en JHWH zijn daarin de hoofdspelers, die David (als vader en als voorbeeld) en het volk (of de Israëlieten) als spelers naast zich krijgen. Anderzijds draaien de handelingen van de koning om bouwwerken, cultus en gerelateerde nationale en internationale activiteiten.
Schat men de eerste droom – die (metaforisch) als een belangrijke spoorwissel fungeert – verkeerd in, dan blijft de lezer een romantisch en idealistisch beeld ophangen van de ‘wijze koning Salomo’. Hij wordt daarbij als een voorbeeldige wijze koning gekwalificeerd, omdat hij dat juridisch, charismatisch en met een goddelijke legitimatie concretiseert. Zo ziet de grote meerderheid van collega-lezers binnen de bijbelwetenschap en van de joodse commentatoren hem doorgaans in een positief licht. Zijn liefde voor JHWH en zijn nederigheid en bescheidenheid tegenover hem, zijn tempelbouwinspanningen en zijn tempelgebed worden daartoe als bewijzen aangevoerd. Een doorslaggevende rol daarbij speelt zijn van God gekregen wijsheid. Deze maakt hem tot een koning met een internationale faam (zie echter de tekstuitleg bij 1 Koningen 3:1-15).

Lees verder…