Zefanja profeteert over de komst van de ‘dag van de Eeuwige’, de ‘grote dag van de Eeuwige’. Waarschijnlijk iets positiefs zou je zeggen op het eerste gezicht. Maar in deze profetie van Zefanja draagt deze dag echter ook een uitgesproken negatief karakter. Als ‘de dag van gramschap’, ‘dag van benauwenis’, ‘dag van woestenij’, ‘dag van duisternis’, ‘dag van bewolking’ (1:15), ‘dag van bazuingeschal’ (1:16), ‘dag van de gramschap van de Eeuwige’ (1:18), en ‘dag van woede van de Eeuwige’ (2:2-3). Kracht of macht zal geen redding bieden op die dag – de held staat machteloos (1:14). Wie dacht veilig te vertoeven in zijn burchten of verschanst op hoge plaatsen, zal bedrogen uitkomen (1:16). Vergaarde rijkdom zal nutteloos blijken (1:18).
Is er dan geen sprankje hoop? Ja, toch wel. Of beter: misschien. Maar het is de poging waard, een andere redding is er toch niet, lijkt de profeet te zeggen:
Onderzoek u zelf nauwgezet, ja, doorzoek nauwgezet – u volk zonder verlangen [tot het goede]. Zoekt de Eeuwige, alle nederigen in het land; u die Zijn rechtvaardigheid volbrengt; zoekt gerechtigheid, zoekt nederigheid; misschien zult u geborgen worden op de dag van de woede van de Eeuwige (2:1,3)
Geen vrolijk perspectief. Volgens de Redak is dit een profetie over de ondergang van Judea en de verwoesting van de Eerste Tempel, gevolgd door de Babylonische ballingschap. Het sluit dus direct aan bij het begin van het boek Zefanja dat in de nadagen van Judea wordt gesitueerd.
Niet een profetie dus die over de Eindtijd gaat. Hoewel het begin van het eerste hoofdstuk een meer globale crisis – vergelijkbaar met de zondvloed – suggereert (1:2-3). Ook de term ‘dag van de Eeuwige’ die we ook zien bij andere latere profeten, maken het mogelijk dat deze profetie van Zefanja buiten zijn strikt historische setting werd begrepen. En zo dus wel als verwijzend naar de Eindtijd en de komst van de Masjiach werd begrepen.
Vrolijk wordt je er in ieder geval niet van. Toch was dat blijkbaar hoe de profeet – hoog sensitieve personen bij uitstek – zijn tijdsgewricht ervoer. Dat wil echter niet zeggen dat ook in de toekomst we alleen zouden moeten uitkijken naar een God die sterk van uit het oordeel naar de aarde kijkt. De profeten – vooral Jesjaja – bieden zeker ook andere perspectieven. Van eenheid, voorspoed en inzicht die de mensheid zullen verenigen in die Eindtijd.
De rabbijnen leggen het vers ‘Onderzoek u zelf nauwgezet, ja, doorzoek nauwgezet’ in ieder geval uit als betrekking hebbend op een morele levensles in het hier-en-nu van de onverloste wereld. Wie anderen de les wil lezen, moet eerst zelfonderzoek hebben gedaan(zie ook Mattëus 7:4). Anders ben je hypocriet en ongeloofwaardig. Dus ‘Onderzoek u zelf nauwgezet’ en dan pas ‘doorzoek (de ander) nauwgezet’. Een wijze les.