-
Antisemitisme en Sjoa
-
Bijbel
- "De binding van Isaäk"
- “U moet uw naaste liefhebben als uzelf”
- Bevrijding... waartoe? De boodschap van Pesach
- De Gezalfden
- De mens en de tuin
- De Messias moet nog komen?
- De Nieuwe Maan, rest van een feest
- De vijftig dagen tussen Pesach en Sjavoeot
- De werken der barmhartigheid
- Een godsgetal
- Een Joodse jongen - bar mitswa
- Een Joodse jongen - besnijdenis
- Een Joodse jongen - lossen van de eerstgeborene
- Een Psalm voor Esther
- Geen amulet
- Hanna in 1 Samuël 1
- Hart van Tora
- Het Lied aan de Zee
- Je brood - een zegen
- Je kinderen zegenen
- Jezus de Nazoreeër
- Jom Kippoer: Grote Verzoendag
- Lag Ba'omer
- Lankmoedigheid
- Loof de Eeuwige, want Hij is goed (Psalm 136)
- Melaats!
- Nazireeër of Nazoreeër?
- Ondertussen
- Pesach: Joods Pasen
- Rosj Hasjana: Joods Nieuwjaar
- Ruth
- Sjavoeot: Wekenfeest
- Stad en Lande
- Tijdindeling
- Van God gesproken
- Verbonden
- Verzoening met Esau
- Woord en Geest
- Zuiver eten
- Overige (24) Invouwen
-
Geschiedenis
- 9/11
- Archeologie en geloof
- Bevrijdingen herdenken
- Chanoeka: feest van de Tempelvernieuwing
- De Davidster
- De Essenen
- De Farizeeën - Hoeders van het Verbond
- De Mystieke Molen
- De niet vergeten ramp van 1492
- De Sadduceeën – de partij van Toen en Poen
- De WIZO
- Een geschiedenis apart
- Een synagoge in Marokko
- Goede wil
- Het feest van de lichtjes
- Het Joods monument in Woerden
- Het Joodse verleden van Recife
- Het koninkrijk Juda
- Hoe lang nog?
- Hy droegh onse smerten
- Jeruzalem - stad van vele namen
- Jom Hasjoa (1)
- Jom HaSjoa (2)
- Joods leven in Moskou
- Jubileum
- Neve Sjalom/ Wahat al – Salam: Oase van Vrede
- Ook Stolpersteine in Utrecht
- Opdat wij niet vergeten
- Poeriem
- Poeriem: Lotenfeest
- Respect
- Vasten in de zomer
- Wie schrijft onze geschiedenis?
- Yad Vashem
- Overige (19) Invouwen
-
Jodendom algemeen
- ‘Op het leven!’... of ‘Daar ga je!’...
- “Niet joden, maar Joden”
- (Joods) bidden (2): formuliergebeden
- (Joods) bidden: hoe bidden?
- Bekentenis
- Bevrijding... waartoe? De boodschap van Pesach
- Bevrijding... waartoe? De boodschap van Pesach
- Chagall en de Bijbelse verhalen
- Chanoeka
- Chanoeka: feest van de Tempelvernieuwing
- Dat wij zijn als kaarsen brandend op sjabbat
- De Davidster
- De Messias moet nog komen
- De priesterlijke zegen - Numeri 6:24-29
- De talliet
- De vijftig dagen tussen Pesach en Sjavoeot
- Franje die ertoe doet
- Geboren onder een goed gesternte
- Gedachtenis aan de gestorvenen
- Geen amulet
- Het keppeltje
- Het servies
- Jad
- Jom Kippoer: Grote Verzoendag
- Joods bidden (3): Het achttiengebed
- Joods leerhuis: een traditie van permanent leren
- Joodse vrouwen en de Tora studie
- Kasjroet – kieskeurig leven
- Lag Ba'omer
- Maanden en jaren
- Menora en Chanoekia
- Messiasverwachting
- Mimoena
- Op bezoek in de synagoge
- Op je hart binden
- Over gebed en ‘kawwana’ (innerlijke toewijding)
- Pesach: Joods Pasen
- Poeriem
- Poeriem: Lotenfeest
- Recht en Gerechtigheid
- Ritueel slachten: dieronvriendelijk?
- Rosj Hasjana: Joods Nieuwjaar
- Schrijf het aan je poorten
- Simchat Tora: Vreugde der Wet
- Sjabbat
- Sjavoeot: Wekenfeest
- Soekot: Loofhuttenfeest
- Tafelgebeden
- Tefilien
- Traditie en Leerhuis
- Uw wil geschiede
- Weken van troost en inkeer
- Overige (37) Invouwen
-
Joods leven
-
Kalender
- Chanoeka
- Dak (soekot)
- Het leven van de tijd tussen Maan en Zon
- Jom Hasjoa (1)
- Jom HaSjoa (2)
- Nieuwe maan
- Over de sjofar
- Pinksteren : ‘gewoon’ Joods
- Poeriem
- TISJA BE’AV, een treurdag in de zomer
- Toe bisj’vat, ‘het nieuwjaar voor de bomen’
- Toe Bisjvat: Nieuwjaar voor de bomen
- Vreugde der Wet
- Weken van troost en inkeer
- Zuurdesem
-
Kerk en Israël
- Antisemitisme
- Antisemitisme - het volk en de volken
- Basiscursus Kerk & Israël
- Belijden in beleid
- Chagall en het kruis
- Dat wij zijn als kaarsen brandend op sjabbat
- De Gezalfden
- De Israëlzondag
- De Israëlzondag: meer nog dan anders!
- De Messias moet nog komen?
- Een kerstboom in Jeruzalem?
- Een lichtje dat je moet koesteren
- Een unieke rol
- Eredienst en schriftlezing, oog in oog met Israël
- Israëlzondag
- Je brood - een zegen
- Je kinderen zegenen
- Jeruzalem in de Joodse liturgie
- Jezus de Nazoreeër
- Lezen Joden en christenen dezelfde Bijbel?
- Nazireeër of Nazoreeër?
- Nes Ammim, christelijk dorp in Israël
- Ondertussen
- Onopgeefbaar verbonden
- Onopgeefbaar verbonden met het volk Israël
- Onopgeefbare verbondenheid met Israël vandaag
- Sjabbat in Israël: “motsé sjabbat”
- Van God gesproken
- Verwarring rond “Israël”
- Vroegchristelijke beeldvorming
- Wie is toch deze?
- Woord en Geest
- Zes weken de tijd voor F.W. Marquardt....
- Zoek vrede en jaag haar na (Psalm 34:15)
- Overige (19) Invouwen
-
Land Israël
- 25 vragen over Israël en het Midden-Oosten. Artikel uit De Nieuwe Koers, november 2024
- Archeologie en geloof
- De Gouden Stad
- De hand van Mirjam
- De Menora voor de Knesset
- Een herinnering
- Een Joodse of een Israëlische staat?
- Gedenk de sjabbat en de zondag...
- Heilig(e) land lopers ?
- Het Volk van het Boek
- Jeruzalem, voor ik jou vergeet...
- Naar de toekomst
- Nes Ammim, christelijk dorp in Israël
- Neve Sjalom/ Wahat al – Salam: Oase van Vrede
- Onafhankelijkheidsdag in Israël (1998)
- Opdat wij niet vergeten
- Sjabbat in Israël: 'kabbalat sjabbat'
- Studeren in een oelpan
- Vredeswerk in Israël
- Vredeswerk in Israël
- Yad Vashem
- Overige (6) Invouwen
-
Meditatief
-
Recensies
- 'Joden en woorden' en 'Geschiedenis van de Joden'
- Abraham / Ibrahim
- Avinoe - het Onze Vader een joods gebed
- Christelijk spreken over God
- De Reformatie, het Oude Testament en de Joden
- De zonen van Korach
- Een gebroken wereld heel maken
- Het Nieuwe Testament en de Talmud | Salomon Jacob Moscoviter (1827-1912)
- Hoe Joods wil je het hebben?
- Joden in Suriname
- Jodenhaat, Leven op de Westoever, Herinneringen
- Luther
- Managen met Mozes
- Omgaan met de bijbel
- Tora lezen
- Via de rabbijnen naar het Nieuwe Testament
- Zijn bloed zij over ons ... (Mattheüs 27: 25)
- Overige (2) Invouwen
-
Reisverslagen
Vrijheid als opdracht
Dit jaar vieren we voor de 70ste keer de bevrijding van Nederland. In de oorlogsjaren daarvoor, onder de bezetting, hebben we geleerd hoe belangrijk vrijheid is. Ieder jaar staan we erbij stil op 4 en 5 mei, om de slachtoffers te gedenken en om ons te bezinnen op de vrijheid. Want vrijheid is niet gemakkelijk.
Mensen zijn immers geen losse individuen, wij leven samen, en we hebben rekening te houden met elkaar, wij zijn verantwoordelijk voor elkaar. Mijn vrijheid is begrensd, mijn vrijheid eindigt waar ik anderen schaad. Wij zijn alleen samen vrij, en samen vrij zijn betekent met elkaar rekening houden, elkaar ruimte gunnen.
Vrij zijn betekent verantwoordelijk zijn, voor mijzelf, voor anderen, voor de samenleving.
Het grote verhaal van bevrijding is Exodus, het verhaal van de Uittocht. Na het feest komen dan de klachten, de botsingen, de teleurstelling, de vraag hoe het verder moet. Dan geeft de Eeuwige Zijn Tora aan Israël, leefregels die het leven in vrijheid helpen waarborgen. In de Tien Woorden gaan de eerste over het leven met God, en de laatste over het leven met elkaar.
Moord niet, breek niet in in een huwelijk, steel niet, getuig niet tegen je naaste als leugengetuige, haak niet naar het huis of de vrouw van je naaste. Kortom, laat je naaste veilig zijn.
Want moord bedreigt zijn leven, en echtbreuk zijn huwelijk.
Diefstal bedreigt zijn vrijheid – ook een mens kan gestolen worden en als slaaf verkocht, zie Exodus 21:16 – en zijn bezit. Een valse getuige bedreigt de rechtsorde (denk aan Naboth). En begeren, haken naar, betekent dat je niet te vertrouwen bent.
De vrijheid van je naaste is mede jouw verantwoordelijkheid.
Dat gaat ver, want wie is je naaste? Het eenvoudige antwoord (je broer of zus, je vriend of vriendin, je buurman of buurvrouw) voldoet niet.
In de gelijkenis van de Barmhartige Samaritaan gaat het over die vraag: wie is je naaste? Ik denk dat het antwoord is: je naaste is degene die jou nodig heeft.
Daarmee worden ons de oogkleppen afgenomen: de ruimte waarin we leven is de hele wereld, de hele mensheid gaat ons aan. Nog veel te veel mensen worden onderdrukt, zijn onvrij, en dat gaat ons aan. Wat doen wij voor hun vrijheid?
Wybrand Ganzevoort, 2015
© Classicale Werkgroep Kerk en Israël Utrecht