De Gouden Stad

Het officiele volkslied van de staat Israël is Hatikva, en u kent de melodie (eerder dan de tekst). Er is een tweede volkslied, onofficieel, een lied over Jeruzalem: Jerushalayim shel zahav, Jeruzalem van Goud. Naomi Shemer schreef het in 1967, een lied vol liefde en verlangen, voor een songfestival. Een paar weken later brak de Zesdaagse oorlog uit, waarin Israël de Oude Stad en het west-Jordaanse gebied in handen kreeg, en Jeruzalem werd herenigd. Toen de paratroepers de Tempelberg bereikten en de Westelijke Muur (de Klaagmuur), waar al die jaren onder Jordaans bewind geen Jood had mogen komen, zongen ze daar het lied, en nog steeds is het lied overal bekend en geliefd. De tekst, vertaald in het Nederlands:

1. De berglucht is zo helder als wijn, en de geur van sparren
drijft op de wind bij schemering met het geluid van de klokken.
En in de sluimering van boom en steen, gevangen in haar droom,
de stad die afgezonderd ligt, en in haar hart een muur.

Refrein:

Jerushalayim shel zahav weshel nechoshet weshel oor, halo lekol shirayikh ani kinnoor.
Jeruzalem van goud, en van koper, en van licht, voor al je liederen ben ik een luit.

2. Hoe zijn de waterputten opgedroogd, het marktplein leeg,
en niemand bezoekt de Tempelberg in de oude stad.
En in de grotten van de rots huilen de winden
en niemand daalt af naar de Dode Zee langs de weg van Jericho.
Refrein

3. Maar nu ik vandaag kom om je te zingen en om voor jou kronen te vlechten,
ik ben de kleinste van je jongste zonen en de laatste van de dichters.
Ja, jouw naam brandt op de lippen als de kus van een seraf.
Indien ik u vergete …. , Jeruzalem, dat van louter goud is.
Refrein

Na de hereniging van Jeruzalem schreef Naomi een nieuwe versie van het tweede couplet:

We keerden terug naar de waterputten, naar de markt en naar het plein.
Ramshoorn roept op de Tempelberg in de oude stad.
En in de grotten van de rots schijnen duizend zonnen
en opnieuw dalen we af naar de Dode Zee langs de weg van Jericho.

Een lied van liefde voor de stad die – zeker voor Joden – het centrum van de wereld is, de Heilige Stad.

Wybrand Ganzevoort, 2017