Geen amulet
Als je langs een gebouw komt met een toren waarop een kruis, dan denk je: het zal wel een kerk zijn. Als op de toren een haan staat: ook een kerk, maar dan een protestantse. Als op de toren een halve maan staat, ben je bij moslims. Als je langs een voordeur komt waar een […]
De Davidster
Het is zo’n bekende afbeelding: de “Davidster”, alsof hij er altijd is geweest. Die gedachte is niet zo vreemd. Er zijn opgravingen bekend uit de 7e (Sidon) en de 4e eeuw (Israël) v.Chr. waarop de ster te zien is. En het is bekend dat het hexagram – een combinatie van twee gelijkzijdige driehoeken – zeer […]
Onafhankelijkheidsdag in Israël (1998)
Voor de 50ste keer is in Israël de halfstokke vlag van de rouw weer in top gehesen om de onafhankelijkheid van het Joodse volk in de staat Israël te vieren. Dat is niet zomaar een gebeurtenis van: je hijst de vlag en je gaat feestvieren. In de Joodse traditie bereid je een ‘heilige dag’ voor, […]
Weken van troost en inkeer
In de synagoge wordt de Tora gelezen, iedere week een stuk van ongeveer drie hoofdstukken, zodat in de loop van het jaar de hele Tora, alle vijf boeken, doorgelezen worden. Bij iedere lezing voor de week hoort een lezing uit de profeten, de haftara, en meestal wordt die lezing gekozen passend bij de lezing uit […]
Woord en Geest
Pinksteren, pentekosta, vijftig. Het is de vijftigste dag van Pasen af gerekend, zeven weken dus. Evenzo valt voor de Joden Sjavoeot, het Wekenfeest, vijftig dagen na Pesach. Op het Wekenfeest wordt veel gevierd: het is het feest van de tarweoogst, en het is het feest van de Sinai, nauwkeuriger het feest van Matan Tora, het geven […]
Sjavoeot: Wekenfeest
De Joden tellen vanaf de tweede Pesach-dag vijftig dagen. De vijftigste dag (in het Grieks pentekosta, vandaar: Pinksteren) begint het Wekenfeest, in het Hebreeuws Sjavoeot. Op de tweede Pesach-dag werd vroeger een schoof gerst (een omer) van de nieuwe oogst als offergave naar de Tempel gebracht. Bij het Wekenfeest werd ook van de oogst geofferd, […]
Lag Ba’omer
Leviticus (23:11) schrijft voor, dat op de tweede dag van Pesach een offergave van één omer gerst gebracht moet worden in de Tempel. Een omer is een inhoudsmaat, oorspronkelijk (het meel van) één garve gerst, d.w.z. zo’n 3½ pond. Direct na de eerste dag van Pesach, dus ‘s avonds na zonsondergang, werden die offergaven, de […]
De vijftig dagen tussen Pesach en Sjavoeot
Het Joodse Paasfeest, Pesach, is niet alleen het feest van de bevrijding uit Egypte, het is ook een oogstfeest: de gerst staat rijp op het land. Vroeger werden op de tweede dag van het Pesachfeest de eerste gersteschoven als beweegoffer naar Jeruzalem, naar de Tempel gebracht. Ook nu nog telt men vanaf die dag: “tot […]
Bevrijding… waartoe? De boodschap van Pesach
Ergens in april valt Pesach, het Joodse Paasfeest, zeven dagen lang, met aan de vooravond de “seder”-maaltijd. Ik had het voorrecht het feest in Israël vele malen mee te vieren, en wil u een (korte) indruk daarvan geven. Wetsgetrouwe Joden maken van tevoren het huis helemaal schoon en gistvrij. Iedereen leeft toe naar de eerste […]
Pesach: Joods Pasen
Ook al was er vroeger met al het stof van de kachel stoken reden tot grote schoonmaak, toch is die schoonmaak niet alleen typisch Hollands, maar ook typisch Joods. Voor Pesach wordt het huis met bezemen gekeerd, want er mag geen kruimeltje gist of deegwaar met gist in huis zijn (Exodus 12:15). De avond vóór […]