Joods-Christelijke Dialoog

Genesis 38: 14-15 - Lukas de Groote

Deze bijdrage van Lukas de Groote verscheen eerder in Stethoscoop op Genesis, uitgegeven door de stichting Amphora Books, 2010.

Tamar als hoer.

De NBV vertaalt deze verzen zo:
Ze (Tamar) legde haar weduwedracht af, bedekte zich met een sluier zodat ze onherkenbaar was, en ging langs de weg naar Enaïm zitten, een zijweg van de weg naar Timna. Dat deed ze omdat ze nog steeds niet aan Sela tot vrouw was gegeven, hoewel die inmiddels volwassen geworden was.
Toen Juda haar zag hield hij haar voor een hoer, want haar gezicht was bedekt.

De Herziene Naardense Vertaling heeft:
Dan doet ze (Tamar) de gewaden van haar weduwstaat van zich, bedekt zich met de sluier, omhult zich en zet zich neer bij de poort van Enajim,- tweelingbron,- dat is op de weg naar Timna; want ze heeft gezien dat Sjela groot geworden is, en zíj is niet aan hem tot vrouw gegeven!
Hij ziet haar, Juda, en houdt haar voor een hoer; ze heeft immers haar aanschijn verborgen.

Sela, de derde zoon van Juda heeft de huwbare leeftijd bereikt, en Juda had Tamar in het vooruitzicht gesteld dat Sela de functie van zijn oudere overleden broers op zich zou nemen om bij Tamar een kind te verwekken. Maar Juda houdt zich niet aan deze belofte.
En dan neemt Tamar haar lot in eigen handen; ze vermomt zich als publieke vrouw, en blijkbaar gaat zij op plek aan de weg zitten waarvan zij weet dat Juda langs zal komen als hij op weg is naar het schaapscheerdersfeest.
Hoe wist Juda dat die vrouw aan de weg haar diensten tegen betaling aanbood? Wel het antwoord hierop wordt door de schrijver direct verteld: omdat zij gesluierd ging was het duidelijk dat zij een publieke vrouw was. In Spreuken 7:10 staat dat een hoer aan haar kleding te herkennen was. (Het is wel bijzonder dat in onze tijd in bepaalde culturen het dragen van een sluier juist een kenmerk van kuisheid is). In bijbelverhalen is het zich sluieren van vrouwen uitzonderlijk, en juist iets wat een zich respecterende vrouw niet doet. Dit gegeven speelt dan ook een rol bij Rebekka, die zich sluiert zodra zij Izaäk ziet, en Ruth die zich sluiert voor zij naar Boaz toegaat op de dorsvloer.
Een vraag die Tamars gedrag nog oproept is de volgende: Waarom heeft zij Juda niet herinnerd aan zijn belofte ten aanzien van Sela?
De oplossing hiervoor lijken we te kunnen vinden in het slot van vers 14, waar –letterlijk- staat: Zíj, zíj was hem niet tot vrouw gegeven. Blijkbaar was Sela intussen getrouwd, maar omdat Tamar geen tweede vrouw wilde zijn (mogelijk had ze genoeg gehoord over de huwelijksperikelen van grootvader Jakob met zijn meerdere vrouwen), en ook geen donorinseminatie wilde, besloot zij een ongehuwde weduwnaar, een betrouwbare oudere man, die bovendien aangetrouwde familie was, te verleiden. Dat zij hiermee een groot risico liep, nam zij voor lief.

Toelichting

Hieronder toelichtingen op de zondagslezingen voor de komende 4 weken.