Deze bijdrage van Lukas de Groote verscheen eerder in Stethoscoop op Genesis, uitgegeven door de stichting Amphora Books, 2010.
Abraham stuurt zijn zoons weg.
De NBV vertaalt deze verzen zo:
Abraham gaf alles wat hij bezat aan Isaak.
De zonen van zijn bijvrouwen gaf hij nog tijdens zijn leven geschenken, en hij stuurde hen weg naar een land in het oosten, Kedem, ver bij zijn zoon Isaak vandaan.
De Herziene Naardense Bijbel heeft:
Abraham geeft al wat van hem is aan Isaak.
Aan de zonen van de bijvrouwen die Abraham had heeft Abraham gaven gegeven; hij zendt hen weg van zijn zoon Isaak, nog bij zijn leven, oostwaarts, naar een land in het oosten.
De eerste vraag die opkomt is: wie is bedoeld met ‘hij’/hem’ in de uitdrukking ‘alles wat hij bezat’, respectievelijk ‘al wat van hem is’. De letterlijke vertaling van dit vers luidt: En Abraham gaf alles wat voor hem was aan Isaak. De uitdrukking ‘zijn voor’ kan ook vertaald worden met ‘zijn van’. Het is op zijn minst dubbelzinnig wie met ‘hij/hem’ bedoeld is, maar het is zeker mogelijk dat Isaak bedoeld is. Dat zou betekenen dat Abraham Isaak het hem toebedeelde deel van de erfenis al gaf, en niet dat hij zijn hele bezit aan Isaak gaf.
En de betekenis van het volgende vers is ook niet dat Abraham zijn andere kinderen onterfde en met een fooi weg stuurde. Het woord dat in de NBV met ‘geschenken’ vertaald wordt en door Oussoren met ‘gaven’ betekent letterlijk ‘gegevenheden’. Het komt nergens anders voor, en de betekenis ‘geschenk’ of ‘gave’ is een willekeurige keus. Bedoeld zal zijn dat Abraham de andere zoons gegeven had wat hen, volgende de heersende wetten, toekwam.
Tenslotte de uitdrukking ‘tijdens zijn leven/nog bij zijn leven’. Deze uitdrukking is een bijstelling bij ‘zijn zoon Isaak’. Letterlijk staat er : En hij zond hen weg van tegen Isaak, zijn zoon, nu hij nog in leven was. Dat Abraham zijn andere zoons wegstuurde nu Abraham nog in leven was, is absurd. Maar dat Abraham vreesde dat de jongere halfbroers Isaak zouden overvleugelen en zelfs doden, lijkt niet onmogelijk. Ook Sara heeft in Genesis 21 al Ismaël weg laten sturen toen die de spot dreef met Isaak. Isaak was blijkbaar iemand die niet voor zichzelf op kon komen. Eerst zijn moeder, en nu zijn vader, moeten eventuele bedreigingen uit de weg ruimen. En hier doet Abraham het op een correcte manier door al zijn kinderen het hunne te geven.
Abraham stuurt zijn zoons weg.
De NBV vertaalt deze verzen zo:
Abraham gaf alles wat hij bezat aan Isaak.
De zonen van zijn bijvrouwen gaf hij nog tijdens zijn leven geschenken, en hij stuurde hen weg naar een land in het oosten, Kedem, ver bij zijn zoon Isaak vandaan.
De Herziene Naardense Bijbel heeft:
Abraham geeft al wat van hem is aan Isaak.
Aan de zonen van de bijvrouwen die Abraham had heeft Abraham gaven gegeven; hij zendt hen weg van zijn zoon Isaak, nog bij zijn leven, oostwaarts, naar een land in het oosten.
De eerste vraag die opkomt is: wie is bedoeld met ‘hij’/hem’ in de uitdrukking ‘alles wat hij bezat’, respectievelijk ‘al wat van hem is’. De letterlijke vertaling van dit vers luidt: En Abraham gaf alles wat voor hem was aan Isaak. De uitdrukking ‘zijn voor’ kan ook vertaald worden met ‘zijn van’. Het is op zijn minst dubbelzinnig wie met ‘hij/hem’ bedoeld is, maar het is zeker mogelijk dat Isaak bedoeld is. Dat zou betekenen dat Abraham Isaak het hem toebedeelde deel van de erfenis al gaf, en niet dat hij zijn hele bezit aan Isaak gaf.
En de betekenis van het volgende vers is ook niet dat Abraham zijn andere kinderen onterfde en met een fooi weg stuurde. Het woord dat in de NBV met ‘geschenken’ vertaald wordt en door Oussoren met ‘gaven’ betekent letterlijk ‘gegevenheden’. Het komt nergens anders voor, en de betekenis ‘geschenk’ of ‘gave’ is een willekeurige keus. Bedoeld zal zijn dat Abraham de andere zoons gegeven had wat hen, volgende de heersende wetten, toekwam.
Tenslotte de uitdrukking ‘tijdens zijn leven/nog bij zijn leven’. Deze uitdrukking is een bijstelling bij ‘zijn zoon Isaak’. Letterlijk staat er : En hij zond hen weg van tegen Isaak, zijn zoon, nu hij nog in leven was. Dat Abraham zijn andere zoons wegstuurde nu Abraham nog in leven was, is absurd. Maar dat Abraham vreesde dat de jongere halfbroers Isaak zouden overvleugelen en zelfs doden, lijkt niet onmogelijk. Ook Sara heeft in Genesis 21 al Ismaël weg laten sturen toen die de spot dreef met Isaak. Isaak was blijkbaar iemand die niet voor zichzelf op kon komen. Eerst zijn moeder, en nu zijn vader, moeten eventuele bedreigingen uit de weg ruimen. En hier doet Abraham het op een correcte manier door al zijn kinderen het hunne te geven.
Toelichting
Hieronder toelichtingen op de zondagslezingen voor de komende 4 weken.