Exodus 23:19
De NBV vertaalt dit vers zo:
De allereerste opbrengst van je akker moet je naar het heiligdom brengen.
Je mag een geitenbokje niet koken in de melk van zijn moeder.
De Herziene Naardense Bijbel heeft:
Begin-en-hoofdzaak van de eerstelingen van je –rode- grond zul je doen komen in het huis van de Ene, je God;
je zult een bokje niet koken in de melk van zijn moeder.
De uitdrukking ‘Je zult een bokje niet koken in de melk van zijn moeder’ staat ook in Exodus 34:26 en Deuteronomium 14:21, volkomen identiek.
Dat iets drie keer gezegd wordt met precies dezelfde woorden, moet wel betekenen dat het van groot belang is. De betekenis van deze woorden is op het eerste gezicht niet duidelijk.
Toch is het op grond van deze uitspraak in de Joodse traditie verboden om melkspijzen met vleesspijzen te combineren. Targum Onkelos vertaalt dit vers zelfs met: Je zult geen vlees eten met/in melk.
Van oudsher zijn er verschillende verklaringen gegeven. Zo heeft Philo, een hellenistisch-joodse filosoof uit het begin van de jaartelling, gezegd: Het is onjuist de melk, die het bokje leven zou moeten geven, te gebruiken om het met de dood van het bokje te combineren. Wat leven moet brengen moet niet samengebracht worden met de dood.
In de Middeleeuwen zei Maimonides hierover dat het een reactie was op een heidense gewoonte om een bokje te koken in de melk van de moeder (om hierdoor op een symbolische manier) vruchtbaarheid te bevorderen. Maar van een dergelijk gebruik wordt nergens melding gemaakt.
In het Ugaritisch is een uitspraak gevonden ‘Kook een bokje in melk, een lam in boter’. Bedoeïnen praktiseren dit heden ten dage nog steeds (volgens Cassuto). Maar de Ugaritische tekst is geschonden, en helemaal niet duidelijk, en het verband met de bijbeltekst is zeer onzeker.
Ibn Ezra en veel anderen menen dat het verbod om humanitaire redenen wordt gegeven. Maar als een bokje eenmaal geslacht is, maakt het voor het welzijn van het dier niet meer uit of het vlees ervan gekookt of gebraden of anderszins behandeld wordt.
Kortom, de enige logische reden voor dit verbod lijkt te zijn, zoals al door Philo is aangegeven: wat bedoeld is voor leven (de melk) mag niet vermengd worden met iets dat dood is (het dode bokje).
V.Hamilton (2011) zegt hierover: Het is als religie: Wat bedoeld is om leven te geven, vrede en vreugde, wordt helaas vaak gebruikt om dood, chaos en verdriet te brengen.
De NBV vertaalt dit vers zo:
De allereerste opbrengst van je akker moet je naar het heiligdom brengen.
Je mag een geitenbokje niet koken in de melk van zijn moeder.
De Herziene Naardense Bijbel heeft:
Begin-en-hoofdzaak van de eerstelingen van je –rode- grond zul je doen komen in het huis van de Ene, je God;
je zult een bokje niet koken in de melk van zijn moeder.
De uitdrukking ‘Je zult een bokje niet koken in de melk van zijn moeder’ staat ook in Exodus 34:26 en Deuteronomium 14:21, volkomen identiek.
Dat iets drie keer gezegd wordt met precies dezelfde woorden, moet wel betekenen dat het van groot belang is. De betekenis van deze woorden is op het eerste gezicht niet duidelijk.
Toch is het op grond van deze uitspraak in de Joodse traditie verboden om melkspijzen met vleesspijzen te combineren. Targum Onkelos vertaalt dit vers zelfs met: Je zult geen vlees eten met/in melk.
Van oudsher zijn er verschillende verklaringen gegeven. Zo heeft Philo, een hellenistisch-joodse filosoof uit het begin van de jaartelling, gezegd: Het is onjuist de melk, die het bokje leven zou moeten geven, te gebruiken om het met de dood van het bokje te combineren. Wat leven moet brengen moet niet samengebracht worden met de dood.
In de Middeleeuwen zei Maimonides hierover dat het een reactie was op een heidense gewoonte om een bokje te koken in de melk van de moeder (om hierdoor op een symbolische manier) vruchtbaarheid te bevorderen. Maar van een dergelijk gebruik wordt nergens melding gemaakt.
In het Ugaritisch is een uitspraak gevonden ‘Kook een bokje in melk, een lam in boter’. Bedoeïnen praktiseren dit heden ten dage nog steeds (volgens Cassuto). Maar de Ugaritische tekst is geschonden, en helemaal niet duidelijk, en het verband met de bijbeltekst is zeer onzeker.
Ibn Ezra en veel anderen menen dat het verbod om humanitaire redenen wordt gegeven. Maar als een bokje eenmaal geslacht is, maakt het voor het welzijn van het dier niet meer uit of het vlees ervan gekookt of gebraden of anderszins behandeld wordt.
Kortom, de enige logische reden voor dit verbod lijkt te zijn, zoals al door Philo is aangegeven: wat bedoeld is voor leven (de melk) mag niet vermengd worden met iets dat dood is (het dode bokje).
V.Hamilton (2011) zegt hierover: Het is als religie: Wat bedoeld is om leven te geven, vrede en vreugde, wordt helaas vaak gebruikt om dood, chaos en verdriet te brengen.
Toelichting
Hieronder toelichtingen op de zondagslezingen voor de komende 4 weken.